Jan Nowak kupił od Andrzeja Kowalskiego za pośrednictwem portalu aukcyjnego telefon komórkowy. Andrzej Kowalski zaś telefon kupił bezpośrednio w sklepie Producenta. Janowi telefon zepsuł się po 2 tygodniach używania. Do kogo Nowak może kierować roszczenia wynikające z przepisów o rękojmi?
Zakup rzeczy używanej pociąga za sobą pewne konsekwencje w zakresie uprawnień wynikających z przepisów powszechnie obowiązującego prawa. Kupując rzecz używaną (samochód, telefon, komputer etc.) należy pamiętać o tym, że z uprawnień z tytułu rękojmi za wady fizyczne (tj. np. z żądania naprawy, wymiany na nowy, obniżenia ceny etc.) można korzystać tylko wobec osoby (podmiotu) która nam sprzedała daną rzecz (Tak: Uchwała Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 05 lutego 2004 r., sygn. akt: III CZP 96/03).
Oczywiście możliwość skierowania roszczeń do sprzedawcy wiąże się z koniecznością zaistnienia innych okoliczności, w tym od zachowania odpowiednich terminów dotyczących wykrycia wady i zgłoszenia roszczeń.
Oczywiście najlepsza opcja z punktu widzenia nabywcy telefonu komórkowego (czy innej rzeczy) to skierowanie roszczeń do producenta, tudzież innej dużej firmy, która może z łatwością zapewnić wykonanie tych roszczeń. Niestety Panu Janowi Nowakowi przysługują roszczenia wyłącznie wobec Andrzeja Kowalskiego.
Aby uchronić się przed niedogodnościami tego typu warto zabezpieczyć się już w momencie zawarcia umowy sprzedaży. Rozwiązaniem jest cesja praw do żądania obniżenia ceny, usunięcia wady lub dostarczenia rzeczy wolnej od wad. Przeniesienie tych uprawnień odbywa się na podstawie przepisów art. 509 i nast. Kodeksu cywilnego. Uprawnienia te nie przechodzą bowiem automatycznie na kolejnego kupującego.
Warto przyjrzeć się bliżej stanowisku Sądu Najwyższego wyrażonemu w Uchwale Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 05 lutego 2004 r. (sygn. akt: III CZP 96/03). Otóż zgodnie z zapatrywaniem Sądu Najwyższego „umowa sprzedaży tworzy stosunek zobowiązaniowy pomiędzy sprzedawcą i kupującym, a zatem wynikające z niego uprawnienia i obowiązki są ze swej natury skuteczne tylko wobec stron. Dotyczy to również obowiązków i uprawnień z tytułu rękojmi nie ma więc podstaw aby w konstrukcji umowy sprzedaży doszukiwać się argumentów, które miałyby uzasadniać tezę, że zmiana właściciela rzeczy nabytej w drodze kolejnej umowy sprzedaży nie eliminuje więzi prawnej nowego nabywcy z pierwotnym sprzedawcą. Wręcz przeciwnie, konstrukcja sprzedaży, jako umownego stosunku zobowiązaniowego, wskazuje jednoznacznie brak takiej więzi pomiędzy pierwotnym sprzedawcą rzeczy, a jej kolejnym nabywcą, który zawarł z kupującym odrębną umowę sprzedaży. (…) Rękojmię i uprawnienia z niej wynikające należy obecnie traktować przede wszystkim jako środek zapewniający możliwość przywrócenia zachwianej, wskutek dostarczenia przez sprzedawcę rzeczy wadliwej, ekwiwalentności świadczeń stron tej umowy. Dostarczenie rzeczy wadliwej, traktowane przez ustawodawcę jako jeden z przejawów nienależytego wykonania zobowiązania, powoduje powstanie po stronie kupującego specjalnych uprawnień, których celem jest zapewnienie, aby świadczenie sprzedawcy było odpowiednikiem świadczenia kupującego , nawet ostatecznie przez wzajemny ich zwrot. Dlatego wykładnia przepisów o rękojmi powinna uwzględniać tę okoliczność. (…) Podkreślić więc należy, że kupujący ma zapewnioną ochronę swoich interesów, z punktu widzenia ekwiwalentności świadczeń, przede wszystkim w ramach stosunku prawnego, który łączy go ze sprzedawcą. Zbywalność uprawnień z rękojmi przez kupującego na rzecz innej osoby może być wobec tego dopuszczona tylko wtedy, gdy wynika to wprost z ustawy lub gdy ich przelew jest do pogodzenia z charakterem takich uprawnień. Koncepcja zakładająca możliwość przelewu uprawnienia do żądania obniżenia ceny oraz uprawnienia do usunięcia wady lub dostarczenia rzeczy wolnej od wad, a także przewidująca możliwość udzielania pełnomocnictwa do wykonania uprawnienia do odstąpienia od umowy, realizuje te właśnie cele.”
W związku z powyższym, aby ustrzec się przed nieprzyjemnościami wynikającymi z posiadania uszkodzonej rzeczy warto przy okazji uzyskać uprawnienia do dochodzenia roszczeń od sprzedawcy, który może zapewnić skuteczną realizację żądań wynikających z rękojmi.
W zakresie właściwego przygotowania takiej umowy lub dochodzenia ewentualnych roszczeń pomocna może okazać się kancelaria prawna
E-licencja bibliotekiprawnej.pl