Zdarzają się sytuacje, w których chcielibyśmy sprzedać nieruchomość. Nabywca często wymaga zgodności treści księgi wieczystej z rzeczywistością, a niespełnienie tych wymagań może prowadzić do utraty potencjonalnego kontrahenta. W niniejszym artykule omówieniu podlegać będzie wyłącznie sprostowanie działu dotyczącego oznaczenia nieruchomości i wymagań z tym związanych.
Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na brzmienie przepisu art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 06 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (j.t. Dz. U. z 2013 r. poz 707 z późn. zm.). Przepis ten informuje, że w razie niezgodności danych katastru nieruchomości z oznaczeniem nieruchomości w księdze wieczystej sąd rejonowy dokonuje – na wniosek właściciela nieruchomości lub wieczystego użytkownika – sprostowania oznaczenia nieruchomości na podstawie danych katastru nieruchomości. Nawiasem mówiąc sprostowanie takie może być dokonane również z urzędu na skutek bezpośredniego sprawdzenia danych w bazie danych katastru nieruchomości lub zawiadomienia jednostki prowadzącej kataster nieruchomości (por. ust. 2 w/w przepisu).
W tym miejscu warto wyjaśnić, że termin „kataster nieruchomości” jest w obecnym stanie prawnym tożsamy z terminem „ewidencja gruntów i budynków” i zgodnie z przepisem art. 2 pkt 8) ustawy z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2010 r. Nr 193, poz. 1287 z późn. zm.) oznacza jednolity dla kraju, systematycznie aktualizowany zbiór informacji o gruntach, budynkach i lokalach, ich właścicielach oraz o innych osobach fizycznych lub prawnych władających tymi gruntami, budynkami i lokalami.
Zgodnie z przepisem art. 26 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, podstawą oznaczenia nieruchomości w księdze wieczystej są dane z katastru nieruchomości. Podobną podstawę oznaczenia nieruchomości wskazuje treść przepisu art. 21 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne. Powyższe twierdzenie wynika także z Postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 09 lipca 2004 r. (sygn. akt: II CK 6/04).
Przepisem wykonawczym, który wskazuje na jakiej podstawie wpisywane są w Księdze wieczystej dane służące oznaczeniu nieruchomości jest § 28 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 17 września 2001 r. w sprawie prowadzenia ksiąg wieczystych i zbiorów dokumentów (Dz. U. z 2001 r. Nr 102, poz. 1112 z późn. zm.). Przepis ten wskazuje, że dane dotyczące nieruchomości gruntowych i budynkowych wpisuje się w księdze wieczystej na podstawie wyrysu z mapy ewidencyjnej oraz wypisu z rejestru gruntów lub innego dokumentu sporządzonego na podstawie przepisów o ewidencji gruntów i budynków, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej.
W orzecznictwie dopuszcza się jako podstawę wpisu w księdze wieczystej mapę podziału nieruchomości wraz z wykazem zmian gruntowych pod warunkiem, że organ prowadzący ewidencję gruntów i budynków potwierdzi, że w ewidencji zostały dokonane zmiany zgodnie z tym dokumentem (por. Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 22 lutego 2001 r., sygn. akt: III CZP 47/00). Jest to właśnie owego „innego dokumentu sporządzonego na podstawie przepisów o ewidencji gruntów, o którym mowa powyżej.
Reasumując powyższe: podstawowymi dokumentami, na podstawie których w Księdze wieczystej ujawnia się dane dotyczące nieruchomości gruntowych i budynkowych są:
- wyrys z mapy ewidencyjnej oraz
- wypis z rejestru gruntów.
Podkreślić trzeba, że powyższe dokumenty powinny być zaopatrzone w klauzulę właściwego organu prowadzącego ewidencję gruntów i budynków stwierdzającą, że przeznaczone są do dokonywania wpisów w księgach wieczystych (por. § 28 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 17 września 2001 r. w sprawie prowadzenia ksiąg wieczystych i zbiorów dokumentów (Dz. U. z 2001 r. Nr 102, poz. 1112 z późn. zm.).
Sprostowania oznaczenia nieruchomości w księdze wieczystej dokonuje się w trybie postępowania nieprocesowego. Konieczne jest zatem złożenie wniosku zawierającego stosowne żądanie. Wniosek ten, zgodnie z ogólną regułą wyrażoną w przepisie art. 626[2] k.p.c., składa się na urzędowym formularzu.
E-licencja bibliotekiprawnej.pl
Do pobrania:
Formularz wniosku o wpis w Księdze wieczystej